Als je een Hoog Sensitief Persoon (HSP’er) bent, voel je dingen vaak intenser dan anderen. Dit kan betekenen dat je sneller overspannen raakt, omdat je meer prikkels opvangt en dieper verwerkt.

Dagelijkse situaties die anderen misschien niet als stressvol ervaren, kunnen voor jou al snel te veel worden.

In dit blog bespreek ik hoe je als HSP’er de signalen van overspannenheid kunt herkennen en wat je kunt doen om jezelf te beschermen en te herstellen. Het is belangrijk om je eigen grenzen te kennen en te respecteren, zodat je goed voor jezelf kunt zorgen.

Wat is overspannen zijn?

Als je overspannen bent, betekent dit dat je al een lange tijd te veel stress hebt. Je vindt het moeilijk om met deze druk om te gaan, vooral als er veel dingen tegelijk gebeuren die stress veroorzaken. Misschien heb je veel spanning op je werk, zijn er problemen thuis, of maak je je zorgen over je studie, geldzaken of waar je woont. Het is belangrijk om te erkennen dat dit zwaar is en dat het tijd is om hulp te zoeken en te rusten. Zo kun je beter met deze situaties omgaan en je weer sterker voelen.

In principe is het geen probleem om stress te hebben, maar ontspanning is ook nodig om het lichaam en de geest weer tot rust te brengen. Als je overspannen bent, dan lijkt het alsof je niet rustig meer kunt worden. Je kunt geen rust en kalmte meer vinden op mentaal gebied, bovendien voelt het lichaam constant gespannen.

Verschil tussen burn-out en overspannen zijn

Als je overspannen bent, voel je je erg moe en gestrest door te veel spanning over een periode. Het kan voelen alsof het allemaal even te veel is, maar met rust en de juiste hulp kun je hiervan herstellen. Als je niet ingrijpt bij overspannenheid, dan is de volgende stap vaak een burn-out.

Een burn-out is ernstiger en komt na een langere periode van stress, waarbij je mentaal en fysiek uitgeput raakt.

Bij een burn-out kun je het gevoel hebben dat je niet meer kunt functioneren, zowel op je werk als thuis. Het belangrijkste verschil is dat een burn-out dieper gaat en je een langere tijd nodig hebt om te herstellen.

Hoe herken je het?

Overspannen zijn uit zich lichamelijk en geestelijk, je kunt het daarom op verschillende manieren herkennen. Hier volgen de lichamelijke en geestelijke symptomen van overspannen zijn:

Geestelijk:

• Sombere gedachten;
• Je voelt je emotioneler dan normaal;
• Geen zin of motivatie meer hebben om iets te ondernemen;
• Je voelt je prikkelbaarder dan normaal;
• Moeite met concentratie;
• Je geheugen werkt niet optimaal;
• Dag en nacht aan het piekeren, je kunt je gedachten niet stoppen;
• Je hebt moeite om je dagelijkse taken uit te voeren.

Fysiek:

• Je hart gaat sneller dan normaal, je kunt ook last hebben van hartkloppingen;
• De ademhaling gaat snel en oppervlakkig, dit resulteert in een droge mond;
• Je voelt je zweterig en gejaagd;
• De spijsvertering verloopt niet meer zoals het moet, misschien heb je last van opstopping of misselijkheid;
• Je spieren staan gespannen, dit kan resulteren in spierpijn, last van hoofdpijn, verkrampte en pijnlijke spieren in de schouders en nek;
• Diepe vermoeidheid.

Waarom vatbaarder als HSP’er voor overspannen zijn?

Een HSP’er is vatbaarder voor overspannen zijn omdat een hooggevoelig mens gevoeliger is voor dagelijkse prikkelingen. Alles wat je als HSP’er waarneemt wordt intens beleefd. Een ‘normaal’ mens heeft dit niet, zijn of haar lichaam reageert alleen heftig op echte stresssituaties. De normale prikkelingen moeten de HSP’ers dus zien te verwerken, maar ook de stressvolle situaties. Deze hebben een nog diepere impact op het zenuwstelsel van een hooggevoelig persoon.

Daarnaast hebben HSP’ers karaktereigenschappen die ervoor zorgen dat ze zaken veel meer aantrekken dan anderen. Ze zijn heel empathisch, hebben een hoog verantwoordelijkheidsgevoel en zijn vaak perfectionistisch. Deze eigenschappen zorgen er vaak voor dat de HSP’er over zijn of haar grenzen gaat.

Ze willen altijd anderen helpen, doen altijd hun uiterste best en nemen vaak het meeste werk op zich. Regelmatig over je grenzen gaan zal ooit gaan resulteren in overspannen zijn. Voor een HSP’er ligt dan al snel een burn-out op de loer. Het is heel belangrijk om dit te voorkomen.

Hoe voorkom je dit?

Een HSP’er kan al snel overspannen raken door overprikkeling. Om te voorkomen dat je in een burn-out terechtkomt, is het belangrijk om goed op jezelf te letten. Het is zaak om je eigen grenzen te bewaken. De volgende tips helpen hierbij:

Zonder je af bij overprikkeling

Als hoogsensitief mens ben je snel overprikkeld. Hard geluid terwijl je aan het werk bent, mensen die allemaal door elkaar heen praten, drukte om je heen; het is al snel te veel voor je. Voel je irritatie in je opkomen, is de onrust om je heen te veel? Zonder je dan onmiddellijk af. Door hier goed op te letten voorkom je dat je overprikkeld raakt en spanning in je opbouwt.

Help anderen, maar bewaak je grenzen

Je bent zeer begaan met anderen, je helpt ze graag en staat altijd voor ze klaar. Misschien gaat het zelfs zo ver dat je ze werk uit handen neemt. Empathisch zijn en een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben zijn mooie eigenschappen, maar het moet niet ten koste gaan van jezelf. Geef je grenzen aan, doe dit op een nette en open manier, maar wees wel duidelijk.

Zoek vaak de natuur op

De natuur is dé plek om te ontspannen. In het bos of duin is alles oké, wandel, zit stil, geniet en kom tot rust.

Zorg goed voor jezelf

De term ‘overspannen’ geeft eigenlijk de oplossing al aan: Spanning en stress krijg je uit je lichaam door te ontspannen. Zorg voor voldoende slaap, eet gezond, doe aan lichaamsbeweging en ga erop uit. Laat alle hoge verwachtingen en verplichtingen los en doe wat jij leuk vindt.