Schuldgevoelens; komen deze regelmatig bij je op? Iedereen voelt zich weleens schuldig, we doen allemaal weleens iets wat een ander kwetst, of waardoor iemand in problemen komt. Je schuldig voelen is op zo’n moment heel normaal.
Het is echter niet de bedoeling dat je steeds met schuldgevoelens worstelt. Dan is er sprake van overmatige schuldgevoelens. Toch doen best veel mensen dit, ik zie het namelijk regelmatig terug bij HSP’ers.
Wat is schuldgevoel en waarom voelen HSP’ers zich vaker schuldig? Je leest er meer over in dit blog.
Wat is schuldgevoel?
Schuldgevoel is een ongemakkelijk gevoel dat je bekruipt wanneer je bewust wordt dat je iets gedaan hebt of juist iets verzuimd hebt om te doen. Dit gevoel wordt vaak opgevolgd door andere gevoelens, zoals spijt.
Schuldgevoel is geen automatische reactie van ons geweten, het is een gevoel dat we onszelf opleggen. Dat is de reden waarom de een zich eerder schuldig voelt dan een ander. Je kunt de gevoelens verlichten door sorry te zeggen tegen iemand, door iets goed te maken of door verantwoordelijkheid te nemen voor wat je gedaan hebt.
Je schuldig voelen is meestal een tijdelijke gemoedstoestand, zeker wanneer je je spijt en berouw actief omzet in verantwoordelijke daden. Als we spreken over schuldgevoelens, dan gaat het echter vaak over gevoelens die langdurig aanwezig zijn. Er is niets gedaan om de gevoelens op te lossen, daarom blijven ze achter in het lichaam.
Hoe herken je het?
Je schuldig voelen zorgt voor een ongemakkelijke sensatie in je lichaam. Je kunt het als volgt herkennen:
- Er knaagt en borrelt iets in je wat niet goed voelt;
- Je voelt je opgelaten;
- Een diep tijdelijk schuldgevoel kan zorgen voor schaamte;
- Misschien heb je in eerste instantie de behoefte om je te verdedigen, maar er blijft altijd iets ongemakkelijks in je knagen;
- Je wordt bewust van je getoonde gedrag, waardoor je je wil verontschuldigen of goedmaken wat je hebt fout gedaan.
Schuldgevoelens waar je langdurig mee worstelt uiten zich op een andere manier. Je kunt ze als volgt herkennen:
- Een onderliggend schuldgevoel kan ervoor zorgen dat je niet tegen kritiek kunt;
- Je hebt moeite om complimenten te ontvangen, ergens zit een knagend gevoel dat deze onterecht zijn;
- Je geniet niet van de dingen die je leuk vindt, wat ergens denk je dat je het niet verdient;
- Schuldgevoelens kunnen ervoor zorgen dat je overmatig hard werkt, alsof je altijd iets goed moet maken;
- Je vermijdt confrontaties en beschermd anderen door nooit je oprechte mening te geven;
- Verwaarlozing van sociale activiteiten en afzondering omdat je uit schuldgevoel vindt dat je alle tijd aan je familie of ouders moet besteden;
- Slechte gezondheid door niet goed te eten en door onvoldoende slaap;
- Depressieve gevoelens.
Een ongezond schuldgevoel
Je schuldig voelen is normaal gesproken een tijdelijke emotie (energie), die je de mogelijkheid geeft om je verantwoordelijkheid te nemen. Het geeft je de kans om je ‘fouten’ goed te maken.
Als je nooit gevolg geeft aan dit gevoel, dan blijft deze knagende en nare emotie achter in je lichaam. Schuld is de laagste energie frequentie die er bestaat, je kunt er bijna letterlijk ziek van worden. Dat is de reden waarom het een ongezond schuldgevoel genoemd wordt.
Verband pleasen en schuldig voelen
Pleasen kan voortkomen uit schuldgevoelens. Als je pleast, dan ben je overmatig bezig om anderen tevreden te stellen. Pleasen is geen normaal gedrag, het komt altijd voort uit een gevoel van onzekerheid over jezelf. Misschien wil je geaccepteerd worden, waardoor je je eigen gevoelens opzij zet. Het kan ook zijn dat je heel onzeker bent over jezelf en daarom constant op zoek bent naar goedkeuring.
Maar je kunt ook gaan pleasen, omdat er een diep gevoel van schuld in je zit. Die gevoelens zorgen ervoor dat je altijd het gevoel hebt dat je iets goed te maken hebt, zelfs zonder dat de ander zich daar bewust van is.
Waarom voelt een HSP’er zich sneller schuldig?
HSP’ers hebben een zeer diepgaande belevingswereld. Ze zijn zich van alles bewust wat er om zich heen plaatsvindt, bovendien heeft dit een altijd impact op emotioneel en fysiek niveau. Ze denken vaak na over zichzelf en over hun acties. Hierdoor zijn hoogsensitieve mensen vaak heel kritisch op zichzelf en voelen zich al snel schuldig.
Een HSP’er is vaak perfectionistisch en heeft veel empathie. Ze willen daarom altijd aan de behoeften van anderen voldoen, schieten ze in hun eigen ogen daarin tekort, dan komen schuldgevoelens op.
Daarnaast zijn HSP’ers zeer vatbaar voor overprikkeling. Hierdoor zijn ze vaak vermoeid en kunnen soms niet aan hun eigen verwachtingen voldoen. Een HSP’er zal zich hier vaak schuldig over voelen.