Een hoogbegaafd persoon worstelt vaak al op jonge leeftijd met onbegrip vanuit de omgeving. Dit wordt niet alleen veroorzaakt doordat een hoogbegaafde zich anders voelt; hij/zij is ook anders.
Een hoogbegaafd persoon ontwikkelt zich anders, waarneemt anders, ziet dingen anders en denkt anders dan andere mensen. Dit heeft als resultaat dat een hoogbegaafde zich vaak genegeerd voelt, vermeden en soms zelfs gepest wordt. Dit kan leiden tot een negatief zelfbeeld.
Hoogbegaafdheid en een negatief zelfbeeld
Het zelfbeeld van een hoogbegaafde wordt al gevormd in de kindertijd. Veel hoogbegaafde kinderen horen vaak de volgende zinnen: ‘Jij bent slim zeg!’ of ‘Jij bent de slimste van de klas’. Deze zinnen bevestigen dat ze bijzonder zijn, omdat ze al meer weten en kunnen dan hun klasgenootjes.
Een hoogbegaafd kind zal de lat voor zichzelf erg hoog leggen, vaak zo hoog dat ze het zelf niet meer kunnen halen. Dit zorgt ervoor dat ze al heel snel niet meer aan hun eigen ideaalbeeld kunnen voldoen; er ontstaat een negatief zelfbeeld.
Risico op fouten vermijden
Een persoon met een laag zelfbeeld loopt niet graag het risico om fouten te maken. Daarom zal de hoogbegaafde alleen nog maar dingen doen waar hij/zij goed in is. Dit zorgt ervoor dat het zelfbeeld wat opgekrikt wordt, maar de hoogbegaafde ziet niet meer het verschil tussen wat hij kan en wie hij is.
Hoogbegaafden zijn wat ze kunnen en willen alles zo goed mogelijk doen. Wat ze niet goed kunnen proberen ze niet, want als ze falen dan is dit een bevestiging van het negatieve zelfbeeld. Uitdagingen worden daarom uit de weg gegaan.
Hoe kun je als hoogbegaafde omgaan met een negatief zelfbeeld?
Allereerst is het belangrijk om te begrijpen dat het helemaal niet raar is als je onzeker bent over jezelf. Je bent niet de enige en een negatief zelfbeeld kun je veranderen. Wanneer je bewust bent van de oorzaak van het probleem, dan ben je ook in staat om het te veranderen.
Onderstaande tips kunnen je helpen om wat zekerder te worden over jezelf.
Accepteer wie jij bent
Er is maar één persoon zoals jij, je bent uniek met je eigen talenten. Herinner jezelf er elke dag aan dat je niet dezelfde resultaten hoeft te behalen als een ander.
Kijk naar waar je goed in bent
Waar ben jij goed in? Dit hoeft niet iets academisch of creatiefs te zijn. Misschien ben jij wel iemand die altijd voor anderen klaarstaat of goed kan luisteren.
Welke vaardigheden en/of talenten zou je verder willen ontwikkelen? Ga hiermee aan de slag. Presteer je iets kleins, vergeet dan niet om jezelf te complimenteren. Er is niets mis mee om trots op jezelf te zijn.
Vraag je vrienden om hulp
Als je last hebt van een negatief zelfbeeld, dan is het moeilijk om ook maar iets positiefs in jezelf te zien. Misschien kijk jij heel erg negatief naar jezelf, maar zien jouw vrienden je op een hele andere manier. Vraag eens aan een goede vriend of vriendin hoe ze jou zien en vraag of ze echt eerlijk willen zijn. Het helpt als je positieve dingen over jezelf hoort.
Heb je vrienden die voornamelijk negatief over je praten? Heroverweeg dan de vriendschap.
Leg de lat niet te hoog
Hoogbegaafde mensen staan erom bekend de lat erg hoog voor zichzelf te leggen. Als je hele hoge doelen stelt en veel probeert te doen, dan kun je erg onzeker worden wanneer dit niet lukt. Het is daarom belangrijk dat je realistisch blijft en doelen stelt die haalbaar zijn.
Waar word je blij van en waar krijg je energie van? Probeer hier meer van te doen. Activiteiten die je veel energie kosten kun je beter links laten liggen.
Sport en ontspanning
Door te wandelen, te fietsen of een andere sport te beoefenen ga je lekkerder in je vel zitten en voel je je zekerder over jezelf. Ook genieten van mooie dingen helpen je om je beter te voelen over jezelf, bijvoorbeeld een wandeling in de natuur of een bezoek aan een museum.
Reken af met je verleden
Heb je veel last van pijn en verdriet uit het verleden? Dan kan het lastig zijn om een negatief zelfbeeld te behandelen. Je kunt in dat geval het beste de hulp inschakelen van een professional, zoals een psycholoog of een coach.
Een coach die gespecialiseerd is het begeleiden van hoogbegaafden kan je helpen om je verdriet te verwerken en je een perspectief te bieden.
Gerelateerde blogs
Misschien kan ik je met deze blogs ook helpen: