Zelfzorg speelt een essentiële rol wanneer je optimaal wilt presteren op de werkvloer. In dit artikel gaan we in op het thema zelfzorg en op de vraag waarom dit zo belangrijk is om goed te kunnen functioneren tijdens je werk. Hierbij komen vragen aan bod als: hoe zorg je goed voor jezelf zowel op de werkvloer als privé? Wat zijn de symptomen van slechte zelfzorg? En wat kan vitaliteitscoaching voor jou betekenen?
Wat is zelfzorg en hoe zorg je goed voor jezelf?
De term zelfzorg komt uit de verpleegkunde en heeft betrekking op de mate waarin een patiënt in staat is om voor zichzelf te zorgen. Wanneer je zelfzorg betrekt op jouw werk, dan zou je dat kunnen omschrijven als de mate waarin jij goed voor jezelf zorgt. Zowel thuis als op de werkvloer.
Goede zelfzorg houdt in dat je de juiste balans vindt. Je moet daarbij onder meer denken aan:
- De mate waarin je jezelf belast met je werkzaamheden en de rust die je neemt om die belasting te compenseren. Om goed te blijven functioneren moet je namelijk wel op tijd je accu weer opladen. Ga je maar door zonder je rust te pakken, dan breekt dat je op een gegeven moment op. Je hebt dan niet voldoende voor jezelf gezorgd.
- De verhouding tussen zitten en bewegen. Zit je de hele dag achter je bureau, dan ben je niet gezond bezig. Je moet dat in balans brengen door voor, tijdens en na je werk voldoende te bewegen. Dat kan bijvoorbeeld al door lopend of fietsend naar je werkplek of het trein- of busstation te gaan, een wandeling te maken tijdens de pauze, regelmatig even op te gaan staan van je bureau om koffie of thee te halen of om een collega te spreken. Zit je in een gebouw met meerdere verdiepingen? Neem dan wat vaker de trap.
- Uitdaging en verveling. Wanneer je werk te weinig uitdaging biedt, ligt verveling op de loer. Door steeds de uitdaging te zoeken en jezelf verder te ontwikkelen, hou je jezelf scherp.
- Harmonie en frictie tussen collega’s. De sfeer op de werkvloer speelt een belangrijke rol. Hoe meer jij in harmonie (balans) bent met je collega’s, des te prettiger is het werken. Zelfzorg betekent hier je best doen om harmonieus met elkaar om te gaan.
Symptomen van slechte zelfzorg
Zorg je slecht voor jezelf, dan kunnen dit de symptomen zijn:
Vermoeidheid
Dit is een direct gevolg van te hard werken en te weinig je rustmomenten pakken. Wanneer je continu te veel hooi op je vork neemt, krijg je daar vroeger of later de rekening voor gepresenteerd.
Zie ook: Uitgeput door je werk: wat nu?
Stress
Is de werkdruk te hoog, zijn er spanningen tussen collega’s? Dat leidt onherroepelijk tot stress. Dat heeft tot gevolg dat je je minder goed kunt concentreren, je sneller geïrriteerd en humeurig bent, negatiever gaat denken en je zelfvertrouwen kwijtraakt.
Burn-out
Wanneer je te lang te maken hebt met vermoeidheid en stress zal dit uiteindelijk leiden tot een burn-out. Zelfzorg betekent ook dat je moet luisteren naar de signalen die je lichaam afgeeft. Als een burn-out zich voordoet, ben je al te laat.
Zorg ook buiten werktijd goed voor jezelf
De manier waarop jij leeft buiten werktijd bepaalt in hoeverre je goed kunt presteren op de werkvloer.
Zit jij tot diep in de nacht naar Netflix te kijken of maak je het laat in het weekend, dan verstoort dit je slaapritme. Voldoende slaap is een eerste voorwaarde om overdag genoeg energie te hebben om je werk aan te kunnen. Je kunt ook slecht slapen doordat je ligt te piekeren over problemen op het werk.
Het is belangrijk dat je die problemen niet opkropt, maar erover praat met anderen. Naast een goede nachtrust is ook gezonde voeding essentieel bij zelfzorg. Doe jij regelmatig een diepvriespizza in de oven of haal je een snelle hap bij een afhaalrestaurant? Dan krijg je niet voldoende gezonde voedingsstoffen binnen. Zo’n ongezonde levenswijze heeft effect op jouw presteren.